A đe, ne nosim ti ja poliester... Samo prirodno.

Ah taj sastav materijala... Ta čudesna informacija na parčetu garderobe, koja bi trebala da nam kaže skoro sve o tom džemperu, kaputu, haljini...

Šteta što je u današnje vrijeme, malo ko dobro prouči.

Evo da napišemo još jedan blog, da se taknemo malo materijala, da dignemo malo SEO rejting sajta i da probamo da na jednom mjestu ispišemo jedan vodič o materijalima za sve Vas koji nas pratite, kupuje i čitate naše blogove.

Prošli put sam se našalio, kako pišemo za Vas 6-toro koji čitate blogove, ali moramo se pohvaliti da je naš poslednji blog o Kopijama i Originalima pročitalo SKORO 8 OSOBA.

Eto, da izbacim odmah jednu šalu na početak, da bih mogao normalno pisati u nastavku, ipak je taj blog pročitalo više od 1500 osoba, što nam je posebno drago.

Aj' da se vratimo nekih par hiljada godina unazad, kad je vazduh bio čistiji, rijeke pitkije i internet je bio dosta sporiji. Godinama, vjekovima, milenijumima, procesom probanja i greške (greška je tada najčešće bila pogubna, pa se dobro pazilo što se na tijelo stavlja), naši preci su iskristalisali određene, tada isključivo prirodne materijale, koji i dan danas imaju svoje mjesto među modernim materijalima.

Ti prirodni materijali su:

• Pamuk
• Svila
• Lan
• Konoplja
• Vuna
• Kašmir
• Koža

Kako je civilizacija napredovala, a ovi prirodni resursi postali sve rjeđi, tehnologija je uskočila, sa novim sintetičkim materijalima. Neki od njih su izuzetno pogodni, i bolji za određene aktivnosti (mnogo je bolje ići na planinarenje u Colmar jaknu od poliamida, nego u kožni sako). Ti (najčešći) sintetički materijali su:

• Poliester (sintetički polimeri)
• Akrilik
• Rajon
• Poliamid (najlon)
• Acetat,Triacetat
• Poliuretan
• Viskoza

Jedna stvar je vrlo bitna kod sintetičkih materijala, a to je da njihova uloga varira od metode izrade i kombinacije sa prirodnim materijom. Prirodni materijali jesu daleko bolji, ali kao i sve u životu, ono što je bolje, ima veću vrijednost, samim time i više košta. Kod 'fast fashion' modnih brendova, odnosno, masovnih modnih brendova, kao što su Zara, H&M, F&F i slično, sintetički materijali ne služe nizašto drugo osim da budu zamjena za prirodni materijal. Jeftiniji su, lakše se proizvode i samim time cijena tim artiklima može da se spusti do smiješnih cifara. To, naravno, ima za posledicu slab kvalitet, brzo trošenje, ponekad i lošu termičku zaštitu.

Recimo, uzećemo u obzir H&M, koji je jedan od najvećih brendova na svijetu. Veliki dio njihovih kolekcija je izuzetno pristupačan, moderan, lijepog izgleda, ali i gotovo uvijek izrađen od sintetičkih materijala. Kada pogledate iste te artikle, istog tog H&M-a, ali u nekoj od skupljih kolekcija, odmah možete primijetiti da sadrže ili virdžin vunu, pima pamuk, svilu ili slično.

Sada, naravno, ne treba potpuno eliminisati sintetičke materijale iz ormara, naprotiv. Vrlo dobro služe kao dodatak prirodnim materijalima, tako pamuk sa dodatkom poliestera ili spandeksa dobija na izdržljivosti ili fleksibilnosti.

Takođe, u aktivnim varijantama, sintetički materijali su dobar izbor kao prva baza odbrane od spoljnih uticaja. Tako, gotovo svi 'outdoor' brendovi, kao Colmar, Ziener, Nike, Adidas i slično, koriste za jakne, vjetrovke, šuškavce pretežno sintetičke materijale visokog kvaliteta, iz razloga što su lakši, izdržljiviji, dozvoljavaju slobodnije pokrete. E sad, sintetičke materijale nećemo posebno opisivati, potrebno je da znate da su većina najčešće samo jeftina alternativa prirodnim materijalima. Ako treba da izdvojimo jedan sintetički materijal, kao najbolji, onda je to definitivno rajon. Rajon ima prirodnu podlogu (baza materijala je celuloza iz drveća) i može biti vrlo dobar, a najbolji predstavnik iz grupe rajon je definitivno modal, koji je kada se kombinuje sa pamukom, daje odlične materijale.

Da pređemo na prirodne materijale.

PAMUK

Defitivno najrasprostranjeniji prirodni materijal, što donekle može biti mač sa dvije oštrice. Može biti niskog i visokog kvaliteta, a to zavisi od više različitih faktora. Svi skuplji brendovi koriste najbolje verzije pamuka, dok masovni brendovi koriste slabije verzije, te se dešava da se brzo skupi, ispere i podere. Najbolje verzije pamuka su :

• Pima pamuk (Supima pamuk)
• Egipćanski pamuk
• Sea-Islands pamuk

Ukoliko vidite da je artikal napravljen od ove tri vrste pamuka, ugrabite ga odmah.

SVILA

Jedan od luksuznijih prirodnih materijala, često vrlo skup i nepristupačan. Dobija se od čaure svilene bube, složenim procesom. Gotovo super-materijal, koji je nastao u Kini, koja je godinama izricala smrtnu kaznu svakome ko oda tajnu način proizvodnje. Izuzetno prijatna za kožu, odvaja vrućinu i vlažnost, njeno vlakno je jedno od najjačih u svijetu prirodnih materijala. Anti-bakterijski materijal koji odvraća mikro-organizme. Gotovo sve može da se proizvede od svile, od haljina do pantalona, posteljine i džempera. Izuzetno skup materijal, koji zaista opravdava svoju vrijednost.

LAN

Možda će vas ovo iznenaditi ali materijal od lana je napravljen od lana.

Izuzetno kvalitetetan materijal, koji je poznat po održavanju temperature tokom toplih perioda, što ga čini idealnim ljetnjim materijalom. Ima izuzetno duga vlakna, može dugo da traje, međutim, nije elastičan i lako se gužva, te ga treba ostavljati na vješalicama ili lijepo složiti.

VUNA

O vuni bi mogli, kao i o svili, u posebnom blogu, ali probaću da skratim koliko mogu.

Postoji više različitih vrsta vune, od različitih životinja. Glavni pokazatelj kvaliteta vune je dijameter posebnog vlakna. Što je manji dijametar, to je vlakno finije, mekše i kvalitetnije. Vuna je specijalno kvalitetna iz sledećih razloga:

• Vodootporna je
• Dozvoljava isparavanje znoja
• Odličan izolator
• Odlična i na visokim i niskim temperaturama
• Otporna je na neugodne mirise
• Fleksibilna je

Različite vrste vune imaju različite prednosti:

• Šetland vuna: Proizvodi se samo na ostrvima sjeverno od Škotske, izuzetno kvalitetna i skupa, uvijek postoje samo ograničene količine.
• Merino vuna: Vuna od merino ovce, izuzetno laka, visoko-kvalitetna, i sjajnog karaktera. Izuzetno fina vlakna, nevjerovatno prijatna za kožu, meka, bakterijski otporna. Najčešće se prozvodi u Australiji i Novom Zelandu.
• Jagnjeća vuna: Jedna od najkvalitetnijih oblika vune, koja se šiša od jagnjeta u starosti od 7 mjeseci. Izuzetno jaka i otporna, potpuno odbojna za mikroorganizme. Može biti sjajna, odlična za nositi odmah pri koži.
• Kašmir vuna: Proizvodi se od kašmir koze, i to ne šišanjem, već češljanjem koze. Izuzetno skupa i kvalitetna, dobija se u rijetkim količinama. Izuzetno laka i meka, međutim nije izdržljiva kao merino, jagnjeća ili ovčija vuna.
• Alpaka vuna: Jedna od najmekših vuna, dobija se od južnoameričke alpake. Skoro svilenog izgleda, skupa i kvalitetna, koristi se za skuplja odijela i aktivnu garderobu.
• Moher vuna: Odlična vuna od angora koze, izuzetno kvalitetna i jaka. Prima farbu izuzetno dobro, pa se može naći u različitim bojama. Nije istegljiva, obično se koristi u skupljim odijelima, šalovima i džemperima.
• Angora vuna: Izuzetno laka i meka vuna od angora zeca. Ima najveći stepen zadržavanja toplote od svih vuna. Ne zadržava nikakve mirise, vrlo rijetka i često se koristi u kombinaciji sa drugim vrstama vune. Izuzetno skupa

Konoplja

Odjeća od konoplje tek uzima maha u modnoj industriji. Vrlo često se koristi u SAD-u, gotovo sve može da se izradi od vlakna konoplje. Prirodno antibakterijsko vlakno i sličnost pamuku ga čine potencijalnim ozbiljnim igračem u proizvodnji garderobe.

Toliko o tome za sada, o kožnoj garderobi ćemo posvetiti poseban blog, koji će obuhvatati sve kategorizacije, razlike između kopija i originala i još mnogo toga.

Generalno, naš savjet je da birate uvijek prirodna vlakna, ali da ne bježite ni od sintetičkih, ali pretežno u smislu 'outdoor' aktivnih varijanti. U izboru džempera, kaputa uvijek prednost ima vuna, koja je bez premca u toj kategoriji. Sakoi, odijela takođe, najskuplja i najbolja odijela se prave od vune i kombinacija vune sa dodatkom sintetičkih materijala. Haljine, majice mogu biti i pamuk i vuna, kao i svila, ali mogu sadržati malo viskoze, poliestera, rajona i slično. To naravno, ukoliko ste pri novcu, i možete u tom trenutku da platite skupi vuneni džemper ili svilenu haljinu. Ako ne, uvijek će dostojna zamjena za manju cijenu biti viskoza ili poliester.

Ali uvijek, prije kupovine, bacite pogled na deklaraciju materijala.